قرصهای اورژانسی حاوی مقدار زیادی از یک هورمون به نام لوونورژسترل (Levonorgestrel) یا ترکیبی از استروژن و لوونورژسترل هستند که این هورمونها با مختل کردن چرخه قاعدگی عمل میکنند. قرص اورژانسی با تأخیر یا جلوگیری از تخمکگذاری و همچنین ضخیم کردن مخاط دهانه رحم (سرویکس) مانع از رسیدن اسپرم به تخمک میشود.
اما پیش از پاسخ به اینکه علت پریود نشدن بعد از قرص اورژانسی چیست، باید بدانید اثربخشی قرص اورژانسی درصورتیکه طی 72 ساعت (3 روز) پس از برقراری رابطه جنسی بدون محافظت مصرف شود، بسیار بالاست. با این حال هرچه زودتر پس از رابطه مصرف شود، کارایی آن بیشتر خواهد بود.
قرصهای اورژانسی با توجه به نوع آنها و زمان مصرفشان، از طریق یکی از مکانیسمهای زیر عمل میکنند:
اثرات قرص اورژانسی بر پریود چیست؟
همانطورکه اشاره شد، قرصهای اورژانسی با دخالت در روند طبیعی هورمونی بدن عمل میکنند. این تغییر هورمونی میتواند بر الگوی خونریزی قاعدگی تأثیر بگذارد. در ادامه به برخی از تأثیرات احتمالی قرص اورژانسی بر پریود اشاره میکنیم.
یکی از عوارض جانبی شایع مصرف قرص اورژانسی، لکهبینی چند روز پس از مصرف است. این لکهها معمولا به رنگ قهوهای روشن بوده و شدت آن کم است. لکهبینی ناشی از تغییرات هورمونی بوده و جای نگرانی ندارد؛ با این حال اگر لکهبینی با خونریزی شدید همراه باشد و یا بیش از یک هفته ادامه پیدا کند، حتما به پزشک مراجعه کنید.
برای پاسخ به اینکه علت پریود نشدن بعد از قرص اورژانسی چیست، باید بدانید مصرف قرص اورژانسی ممکن است باعث تغییر در الگوی درد قاعدگی و علائم سندرم پیش از قاعدگی شود. در برخی از خانمها، شدت درد پریود بعد از مصرف قرص اورژانسی افزایش مییابد و علائم PMS مانند تحریکپذیری، نفخ و سردرد نیز شدیدتر میشود. در مقابل برخی از خانمها نیز کاهش درد و علائم PMS را بعد از مصرف قرص اورژانسی تجربه میکنند.
یکی از اثرات قرص اورژانسی غیرمعمول کردن زمان پریود است. قرص اورژانسی با برهم زدن تعادل هورمونی میتواند زمان پریود بعدی شما را تغییر دهد. تاخیر در پریود شایعترین تغییری است که میتواند تا چند روز و حتی یک هفته به طول انجامد. در موارد نادرتری ممکن است پریود زودتر از موعد همیشگیتان رخ دهد. اگر پریود شما با تاخیر بیش از یک هفته همراه است، برای اطمینان از عدم بارداری انجام تست بارداری خانگی ضروری است.
یکی از عوارض شایع مصرف قرص اورژانسی تغییر در میزان خونریزی پریود است. ممکن است خونریزی پریود بعدی شما سبکتر یا سنگینتر از حد معمول باشد. این تغییر در خونریزی معمولا جای نگرانی ندارد و در دوره قاعدگی بعد از آن به حالت طبیعی باز میگردد.
علاوه بر میزان خونریزی، ممکن است طول دوره پریود شما نیز تحت تأثیر مصرف قرص اورژانسی قرار گیرد. پریود بعدی شما ممکن است زودتر یا دیرتر از موعد مقرر شروع شود و چند روز کوتاهتر یا بلندتر از چرخه قاعدگی طبیعیتان طول بکشد.
علت پریود نشدن بعد از قرص اورژانسی چیست و تا چند روز باید منتظر رفع اثرات قرص اورژانسی باشیم؟ تاثیر قرص اورژانسی بر زمان پریود شما میتواند متغیر باشد. به طور کلی اکثر زنان (حدود 75 درصد) طی 4 تا 7 روز پس از مصرف قرص اورژانسی پریود میشوند. با این حال این الگو برای همه یکسان نیست و ممکن است زمان پریودی شما با مصرف قرص اورژانسی دچار تغییراتی شود؛ از جمله:
پیشبینی اینکه دقیقاً چه زمانی بعد از مصرف قرص اورژانسی پریود میشوید، دشوار است. این موضوع به عوامل مختلفی از جمله زمان مصرف قرص در چرخه قاعدگی شما و بدن شما بستگی دارد. اگر در نیمه اول چرخه قاعدگی (قبل از تخمکگذاری) قرص اورژانسی مصرف کنید، پریود شما احتمالاً در زمان همیشگی یا با کمی تأخیر رخ خواهد داد. اگر در نیمه دوم چرخه قاعدگی (بعد از تخمکگذاری) قرص اورژانسی مصرف کنید، ممکن است پریود شما با تأخیر بیشتری مواجه شود.
پس از مصرف قرص اورژانسی، ممکن است الگوی خونریزی قاعدگی شما در اثر اثرات قرص اورژانسی تغییر کند. این موضوع کاملاً طبیعی است و لزوماً به معنای بارداری نیست. با این حال، چند دلیل برای پریود نشدن بعد از مصرف قرص اورژانسی وجود دارد که در ادامه بررسی میکنیم.
استرس میتواند بر هورمونهای بدن شما تأثیر بگذارد و در نتیجه، باعث تاخیر در پریود شود. مصرف قرص اورژانسی نیز میتواند به دلیل تغییر سطح هورمونی بدن، باعث ایجاد استرس شود. این ترکیب میتواند چرخه قاعدگی شما را مختل کرده و زمان پریود بعدی را با تاخیر مواجه کند.
کیستهای تخمدان کیسههای پر از مایع هستند که روی تخمدانها ایجاد میشوند. در برخی موارد کیستهای تخمدان میتوانند بر تخمکگذاری و در نتیجه، بر زمان پریود شما تأثیر بگذارند. اگر بعد از مصرف قرص اورژانسی و گذشت زمان قابل توجهی از موعد پریود همچنان خونریزی ندارید، بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
در پاسخ به اینکه علت پریود نشدن بعد از قرص اورژانسی چیست، باید تغییرات رژیم غذایی و حتی سبک زندگی را هم در نظر بگیرید. تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی، به خصوص کمبود شدید کالری یا چربی میتواند بر تعادل هورمونی بدن شما تأثیر گذاشته و باعث تاخیر یا حتی قطع پریود شود. اگر اخیراً رژیم غذایی خود را به طور چشمگیری تغییر دادهاید، این موضوع میتواند یکی از دلایل پریود نشدن بعد از مصرف قرص اورژانسی باشد.
اگر با وجود مصرف قرص اورژانسی، رابطه جنسی بدون محافظت داشتهاید و پریود شما با تأخیر قابل توجهی همراه است، احتمال کمی برای بارداری وجود دارد. هرچند قرص اورژانسی در پیشگیری از بارداری بسیار مؤثر است، اما اثرگذاری آن صد در صد نیست. در صورت نگرانی در مورد بارداری، انجام تست بارداری خانگی یا مراجعه به پزشک برای اطمینان خاطر ضروری است.
حالا که دیدیم علت پریود نشدن بعد از قرص اورژانسی چیست، بیایید نگاهی به عوارض جانبی این قرصها بیندازیم. عوارض جانبی قرصهای اورژانسی معمولاً خفیف هستند و طی چند روز برطرف میشوند. برخی از عوارض جانبی شایع عبارتند از:
اگرچه این عوارض آزاردهنده هستند، اما جدی نیستند و نیازی به درمان پزشکی ندارند. با این حال در صورت بروز هر گونه عوارض جانبی شدید یا طولانیمدت، مانند خونریزی شدید یا درد لگن، حتماً با پزشک مشورت کنید.
در مورد تأثیر قرص اورژانسی بر پریود، باید توجه داشته باشید که این تغییرات معمولاً موقتی هستند و با گذشت یک یا دو چرخه قاعدگی، پریود شما باید به الگوی طبیعی خود بازگردد. اگر پریودهای شما بعد از چند ماه همچنان نامنظم است، توصیه میشود برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
جمعبندی
قرص اورژانسی میتواند روشی مؤثر برای جلوگیری از بارداری ناخواسته پس از رابطه جنسی بدون محافظت باشد. با این حال این داروها میتوانند بر الگوی خونریزی قاعدگی شما تأثیر بگذارند. این تأثیرات معمولاً موقتی هستند، اما در صورت بروز خونریزی شدید یا غیرمعمول یا عدم بازگشت پریود به حالت عادی پس از چند ماه، با پزشک خود مشورت کنید.
در این بخش دیدیم علت پریود نشدن بعد از قرص اورژانسی چیست. به خاطر داشته باشید که قرص اورژانسی یک روش پیشگیری مطمئن نیست و نباید به عنوان روش اصلی پیشگیری از بارداری استفاده شود. در صورت نیاز به راهنمایی در مورد روشهای پیشگیری از بارداری، با پزشک یا متخصص زنان صحبت کنید.
لازم به ذکر است با داشتن روابط سالم و مطمئن بهتر است که از استفاده قرص های اورژانسی خود داری کنید. همچنین میتوانید با مصرف و خرید مکمل سلامت قاعدگی دوران پریود کم درد تری را تجربه کنید.